İntihal Suçu Nedir?

Bu makalemizde intihal suçu nedir sorusunu cevaplamaya çalışacağız. Ancak, intihal suçu nedir konusuna geçmeden önce intihal suçu na yükseköğretimde yıllardır çok sık karşılaşıldığını söylemek gerekir. Ancak her intihal suçu isnadı suçun gerçekleştiği anlamına da gelmemektedir. Özellikle 2547 sayılı Kanun'da 15/04/2020 tarihinde yapılan değişiklikle intihal suçu cezası ve intihal suçu zamanaşımı da değişmiştir.

İntihal Suçu Nedir?

2547 sayılı Kanun'a göre intihal suçu "başkalarına ait özgün fikir, metot, veri veya eserleri bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendisine ait gibi göstermek" olarak tanımlanmıştır.

İntihal Suçu Cezası

2547 sayılı Kanun'un 53/5 maddesine göre intihal suçu nun karşılığı verilecek ceza üniversite öğretim mesleğinden çıkarma dır. Ceza akademik bir kadroya bir daha atanmamak üzere üniversite öğretim mesleğinden çıkarma anlamına gelmektedir. Dolayısıyla intihal suçu Kanun'da idari anlamda oldukça ağır bir yaptırıma bağlanmıştır.

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na göre de intihal suçu cezai yaptırıma bağlanmıştır. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 71 inci maddesinin 3 üncü bendi "Bir eserden kaynak göstermeksizin iktibasta bulunan kişi altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezasıyla cezalandırılır" hükmüne amirdir. Aynı maddenin 5 inci bendinde "Bir eserle ilgili olarak yetersiz, yanlış veya aldatıcı mahiyette kaynak gösteren kişi, altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılacağına" hükmedilmektedir. Ancak 5846 sayılı Kanun'a göre adli yargıda intihal suçu şikayet e bağlı suçlardandır. İntihal suçu şikayeti geçerli olabilmesi için hak sahiplerinin veya üyesi oldukları meslek birliklerinin haklarını kanıtlayan belge ve sair delilleri Cumhuriyet başsavcılığına vermeleri gerekir. Bu belge ve sair delillerin şikayet süresi içinde Cumhuriyet başsavcılığına verilmemesi halinde kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir.

İntihal Suçu Zamanaşımı

2547 sayılı Kanun'un 53/C maddesine göre;"53/C Disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren; Uyarma, kınama, aylıktan veya ücretten kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ücretten kesme cezalarında bir ay içinde, Üniversite öğretim mesleğinden çıkarma ve kamu görevinden çıkarma cezasında altı ay içinde, disiplin soruşturmasına başlanmadığı takdirde disiplin soruşturması açılamaz." Dolayısıyla idarenin intihal suçu nu haber almasından itibaren altı ay içinde disiplin soruşturması başlatması gerekir. Aksi halde intihal suçu zamanaşımı gerçekleşmiş olur ve intihal suçu disiplin soruşturması başlatılamaz. Yine Kanun'a göre; "Disiplin cezası verilmesini gerektiren fiillerin işlendiği tarihten itibaren iki yıl, üniversite öğretim mesleğinden çıkarma cezasını gerektiren fiil açısından altı yıl geçmiş ise disiplin cezası verilemez." hükmüne amirdir. Dolayısıyla intihal suçu zamanaşımı bakımından altı yıllık bir süreye tabidir.

Ancak intihal suçu zamanaşımı bakımından bu suçun temadi etmesi yönünden de değerlendirilmesi gerekir. Danıştay'ın da 2005 yılından sonra kararlarında intihal suçunun temadi eden nitelikte bir suç olduğuna yer vermiştir. Dolayısıyla intihal suçu zamanaşımı değerlendirmesinde intihal suçuna konu eserin, bilim dünyasında etkilerinin devam edip etmediği hususunun da özellikle intihal suçunda ceza verme yetkisi zamanaşımı yönünden dikkate alınması gerekir.

Konuyla ilgili olarak, "İntihal İddiasının İspatı"  ilgili bir yargı kararını paylaştığımız makalemize buradan, intihal soruşturmasında kullanılabilecek savunma örneğine buradan, "İntihal Nedeniyle Tazminat Davasının" incelendiği yazımıza buradan ulaşabilirsiniz. Büken Hukuk & Danışmanlık Bürosu , idare hukuku avukatı olarak, idare hukukunun tüm alanlarında ve ancak özellikli olarak Yükseköğretim Hukuku kapsamındaki atama, disiplin, unvan ve kadro davaları dahil tüm alt dallarında faaliyet göstermektedir.  Diğer makalelerimize buradan ulaşabilir veya büromuzdan randevu almak için buraya tıklayabilirsiniz.

• Tekrar yayım cezası ile ilgili olarak buradan,
• Haksız yazarlık cezası ile ilgili olarak buradan,
• Profesörlük kadrosuna atama yapılmaması ile ilgili karara buradan,
• Akademik kadro bilim sınavına itiraz ile ilgili buradan,.
• Akademik kadro sınavına itiraz ve iptal davası ile ilgili detaylı bilgiye buradan,
• Doktor öğretim üyesi kadrosunda jüri raporu eksikliği ile ilgili aldığımız yargı kararına buradan,
• Öğretim üyesi ataması iptal davası ile ilgili makalemize buradan, ulaşabilirsiniz.
• Daha öncesinde başarı ile sonuçlandırdığımız akademik kadro bilim sınavının iptali kararına burada,
• Öğretim görevlisi atamasında yürütmenin durdurulması ile ilgili bir kararımıza buradaki yazımızda yer vermiştik.

Makalelerimiz her geçen gün güncellendiği için ayrıntılı bilgi için lütfen sitemizde arama yapınız.

İntihal Suçu İle İlgili Danıştay Kararları

İNTİHAL SUÇUNDA ŞİKAYET

DANIŞTAY 1. DAİRESİ 2009/1352 ESAS, 2009/1493 KARAR, 04/11/2009 TARİH

"...5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 71 inci maddesinin 3 üncü bendinde. bir eserden kaynak göstermeksizin iktibasta bulunan kişinin altı aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılacağı. Aynı maddenin 5 inci bendinde bir eserle ilgili olarak yetersiz, yanlış veya aldatıcı mahiyette kaynak gösteren kişi, altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı hükmolunmuş, 75. maddesinde ise 71 nci maddelerde sayılan suçlardan dolayı soruşturmanın şikâyete bağlı olduğu. hak sahiplerinin veya üyesi oldukları meslek birliklerinin haklarını kanıtlayan belge ve/veya nüshaları Cumhuriyet başsavcılığına sunulması halinde şikayetin geçerli kabul edileceği. Ayrıca bu kanunda yer alan soruşturması ve kovuşturması şikayete bağlı suçlar dolayısıyla başta Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri olmak üzere ilgili gerçek ve tüzel kişiler tarafından, eser üzerinde manevi ve mali hak sahibi kişilerin şikayet haklarını kullanabilmelerini sağlamak amacıyla durumdan haberdar edilecekleri hükme bağlanmıştır.

Yukarıda belirtilen hükümlerden, yanlış ya da yetersiz biçimde kaynak gösterilmesi eyleminin söz konusu olduğu durumlarda, ancak bu eylemden zarar gören eser sahibi ile üyesi oldukları meslek birliklerinin şikayeti üzerine kamu davası açılabileceği sonucuna ulaşılmaktadır.

Bu durumda, dosyadaki bilgi ve belgelere göre, kaynak gösterilmeden alıntı yapıldığı iddia edilen eserlerle ilgili olarak şikayetçinin hak sahipliğini kanıtlayan bir belgenin dosyada bulunmadığı ve şikayetçinin herhangi bir zararının meydana gelmediği .. şikayet veya suçlamalarının bulunmadığı anlaşıldığından, eser sahibi olmayan kimsenin şikayet nedeniyle soruşturma başlatılmasının mümkün olmaması nedeniyle .... Üniversitesi Rektörlüğünce oluşturulan Yetkili Kurulun ... tarihli lüzum-u muhakeme kararının bozulmasına..." 

İNTİHAL SUÇU ZAMANAŞIMI

DANIŞTAY 8. DAİRESİ 2008/3345 ESAS, 2009/750 KARAR, 30/01/2009 TARİH

ÖZET: İntihal suçunda suça konu eserin bilim dünyasında etkileri devam ettiğinden ve suç tekerrür etmekte olduğundan zamanaşımı uygulanamayacağı hakkında.

"...Dosyanın incelenmesinden davacının 1999 yılında hazırladığı bildiride Yrd. Doç. .... ait doktora tezinden kaynak belirtmeden alıntı yaptığı, 2000 yılında uluslararası makalede ....'ın yüksek lisans tezinden izinsiz ve referanssız büyük çapta alıntı yaptığı, 1999 yılında hazırladığı tebliğde Yrd. Doç. ....'a ait doktora tezinden alıntı yaptığının ve bu eserleri 2000 yılında doçentlik başvurusunda kullandığının ... şikayet dilekçesi ile anlaşılması üzerine İstanbul Üniversitesi Rektörlüğünce 25.03.2002 tarihinde davacı hakkında soruşturma açıldığı, hakkında önerilen üniversite öğretim mesleğinden çıkarma cezasının Rektörlükçe de uygun bulunarak YÖK Yüksek Disiplin Kurulu'n gönderildiği, YÖK Yüksek Disiplin Kurulu'nca çıkarma cezası işlemi tesisi üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İdare Mahkemesince ceza verme yetkisinin zamanaşıma uğradığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiş ise de. Davacının kaynak göstermeden alıntı yaparak yazdığı öne sürülen uluslararası makaleye, tebliğe ve bildiriye her zaman tez arama merkezleri ile TÜBİTAK'tan ulaşılabilmesi. ve internet ortamında bulunması nedenleriyle eserin etkilerini bilim dünyasında devam ettirmekte olduğundan. ceza verme yetkisinin zamanaşımına uğradığından söz edilmesine olanak bulunmamaktadır.

Bu maddi ve hukuki duruma göre, disiplin cezasına konu davacı fiilinin yukarıda belirtilen sebeplerle tekerrür etmekte olduğu sonucuna varıldığından, işin esasına girilmesi gerekirken, intihal suçu zamanaşımı nedeniyle işlemi iptal eden İdare Mahkemesi kararında hukuka uyarlık görülmemiştir."

İNTİHAL SUÇUNUN YÜZ KIZARTICI VE HAYSİYET KIRICI SUÇ KAPSAMINDA OLMADIĞI

İNTİHAL SUÇU AFFI

DANIŞTAY 8. DAİRESİ 2008/2124 ESAS, 2010/930 KARAR, 24.02.2010 TARİH

ÖZET: İntihal suçu nedeniyle verilen çıkarma cezasının, yüz kızartıcı ve haysiyet kırıcı suç kapsamında bulunmadığından Af Kanunu sebebiyle iptal edilmesinin yerinde olduğu hakkında.

".... Öğretim üyesi olan davacının üniversite öğretim mesleğinden çıkarma cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin YÖK Yüksek Disiplin Kurulu'nun ... kararının iptali istemiyle açılan davada. Davacının ilk kez 1994 yılında yayınlanan ve profesörlük kadrosuna atanmak için 27.07.2004 tarihinde yapmış olduğu başvuruda tekrar kullandığı makalede intihal yaptığının açılan soruşturma sonucu düzenlenen raporla belirlendiğinden bahisle dava konusu işlemin tesis edildiği. 5525 sayılı Memurlar ile Diğer Kamu Görevlilerinin Bazı Disiplin Cezalarının Affı Hakkında Yasa ile 23.04.1999 tarihinden 14.02.2005 tarihine kadar işlenmiş olan fiillerden dolayı verilmiş disiplin cezalarının bütün sonuçları ile affedildiği. davacı hakkında adli yargıda verilmiş bir mahkumiyet kararı bulunmadığı. bu durumda 5525 sayılı Yasa kapsamında kalan fiil ile ilgili olarak davacı hakkında yürütülmekte olan intihal disiplin soruşturması nın işlemden kaldırılması gerekirken, soruşturmanın sonuçlandırılarak davacının cezalandırılmasına ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı..."

Adana idare hukuku avukatı ve adana idari dava avukatı olarak bilgilendirme yapmak amacıyla paylaştığımız makalelerin bir kısmı şu şekildedir;

• İptal davasının incelendiği makalemize buradan,
• Tam yargı davasının incelendiği makalemize buradan,
• Disiplin soruşturmasına savunma örneğine buradan,
• Memur disiplin cezasına karşı açılacak iptal davasının incelendiği makalemize buradan, 
• Memur disiplin cezasına itiraz konusunun ayrıntılı incelendiği makalemize buradan
• Disiplin soruşturmasında soruşturma usulünün incelendiği makalemizi buradan
• Soruşturma izni verilmesi itiraz dilekçesi örneğini buradan okuyabilirsiniz.

Makalelerimiz her geçen gün güncellendiği için ayrıntılı bilgi için lütfen sitemizde arama yapınız.