Bu makalemizde güncel Danıştay kararları doğrultusunda akademik kadro ilanının iptali davası ile ilgili bilgi vereceğiz. Her ne kadar günümüzde kişiye özel kadro uygulaması azalmışsa da halen belli kişiyi işaret eden akademik kadro ilanı ile karşılaşabilmekteyiz. Daha önce akademik kadro ilanının iptali davası ile ilgili genel bilgi verdiğimiz makalemize buradan ulaşabilirsiniz. Bu makalemizde ise öncekinden farklı olarak akademik kadro ilanının iptali davası 2025 ve yakın tarihlerde verilmiş güncel Danıştay kararları doğrultusunda detaylandırılmaktadır.

Akademik Kadro İlanının İptali 2025

Akademik kadro ilanının iptali davası pek çok sebebe dayanılarak açılabilmektedir. Örneğin davaya konu akademik kadronun usulüne uygun süreçten geçerek ilan edilip edilmemesi de davanın konusu olabilir. Ancak uygulamada en çok karşılaşılan durum ek şartlar getirilerek yapılan akademik kadro ilanının iptali olarak görülmektedir. Zira hangi kadro olursa olsun akademik kadro ilanına ek şart ihtiyaç ve hizmet gereklerine uygun olması ve bilimsel kaliteyi artırmak amacına hizmet etmesi gerekir. Ancak uygulamada kişiye özel kadro uygulaması ile sıklıkla karşılaşılmaktadır. Özellikle belli bir kişiyi işaret eden akademik kadro ilanı daha ilan metni okunduğunda dahi kendini belli etmekte hatta çoğu zaman kadronun "kim için" çıkarıldığı dahi anlaşılmaktadır.

Akademik Kadro İlanının İptali Davası Nasıl Açılır?

Akademik kadro ilanının iptali, idare mahkemesinde görülecek bir iptal davası ile istenebilir. Akademik kadro ilanının iptali davası ilanı yayınlayan Üniversite'nin bulunduğu yer idare mahkemesinde açılmalıdır. Mahkemenin değerlendirmesi ilanda yer alan ek koşulun, -ilan edildiği alan itibarıyla değerlendirilmek suretiyle- objektif ve denetlenebilir, kişileri tanımlar nitelikte olup olmadığı, ihtiyaç ve hizmet gerekleri doğrultusunda getirilip getirilmediği yönlerinden hukuka uygunluk denetimi üzerine yapılabilir.

Akademik Kadro İlanının İptali Davası Davacısı Kimdir?

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesi, iptal davalarını "idari işlemlerin iptali için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar" olarak tanımlamaktadır. Bu doğrultuda akademik kadro ilanının iptali davası başvurusu reddedilen veya ataması yapılmayan kişiler tarafından açılabilir.

Akademik Kadro İlanının İptali Davasında Davalı Kimdir?

İptal davasında davalı taraf, iptali istenen idari işlemi tesis eden idaredir. Dolayısıyla akademik kadro ilanının iptali davasında davalı ilgili Üniversite Rektörlüğü olmalıdır.

Akademik Kadro İlanının İptali Davasında Süre

İdari davalarda genel dava açma süresi, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7. maddesi uyarınca 60 gündür. Sürenin başlangıcı ise kritik öneme sahiptir. Anayasa'nın 125. maddesi ve İYUK'un 7. maddesi uyarınca, idari işlemlere karşı açılacak davalarda süre, yazılı bildirim tarihinden itibaren başlar. Anayasa'nın 125. maddesinin üçüncü fıkrasında 'İdari işlemlere karşı açılacak davalarda süre, yazılı bildirim tarihinden başlar.' hükmü yer almaktadır." (Danıştay İDDK, 2022/3604 E., 2023/106 K.) Bu süre hak düşürücü nitelikte olup, davanın usulden reddedilmemesi için önemle takip edilmelidir. Dolayısıyla akademik kadro ilanın iptali davası süre davalı Üniversite'nin davacının başvurusunu reddettiğine dair kararın kendisine yazılı olarak tebliğ edildiği tarihi izleyen günden itibaren başlayacak ve 60 gün olacaktır.

Akademik Kadro İlanının İptali Davasında İspat Yükü

Üniversitelerin kadro ihtiyaçlarına göre özel şartlar belirleme konusunda takdir yetkisi bulunmakla birlikte, bu yetki mutlak ve sınırsız değildir. İdarenin bu yetkiyi kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda kullanması esastır. Danıştay 8. Dairesi'nin 2019/8364 E. 2020/6105 K. 29.12.2020 T. sayılı kararında, idarenin özel koşulun hizmet ve ihtiyaç gerekleri doğrultusunda getirildiğine dair somut bilgi ve belge sunamaması, işlemin iptali için yeterli görülmüştür.

"Uyuşmazlıkta; profesör alımına ilişkin ilanda yer alan "Sağ ve sol over kanserlerinin yayılım paterni konusunda, cerrahi menopozda ERT'nin homosisteine etkisi konusunda ve preeklampside VEGF, PIGF, sFlt-1 ve sEng konusunda çalışmaları olmak" koşulu ile "preeklampside VEGF, PIGF, sFlt-1 ve sEng konsunda, tekrarlayan gebelik kayıplarında TAFİ düzeyi konusunda, kombine oral kontraseptiflerin PAİ-1 üzerine etkisi konusunda çalışmaları olmak" koşulunun .... davalı idare tarafından, anılan koşulun hizmet ve ihtiyaç gerekleri doğrultusunda getirilmiş olduğuna dair somut bilgi ve belge sunulamadığı görüldüğünden, dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk, dava konusu işlemleri iptal eden İdare Mahkemesi kararında sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır."

Benzer şekilde, Danıştay 8. Dairesi, E. 2022/7760 K. 2025/1082 T. 18.02.2025: sayılı kararında da idarenin, özel koşula duyulan ihtiyacı "kurul kararı, bölüm kararı, ana bilim dalı talep yazısı, rapor vb." belgelerle ortaya koyamadığı vurgulanmıştır:

"Olayda; İletişim Fakültesi Kişilerarası İletişim Ana Bilim Dalında ilan edilen profesörlük kadrosu için; "Medyada Kimlik Temsili ile Rus Dış Politikası üzerine akademik yayınları olmak, İngilizce ve Rusça bilmek" koşulunun alan için gerekliliğine ve alanda duyulan ihtiyaca yönelik alınmış kurul kararı, bölüm kararı, ana bilim dalı talep yazısı, rapor vb. çalışma ve/veya talebin bulunmadığı anlaşılmakla birlikte davalı idarece, kadro ilanından önce getirilen ek koşula duyulan ihtiyaç, kamu yararı ve hizmet gerekleri çerçevesinde ortaya konulamamıştır."

Bu durum, akademik kadro ilanının iptali davası ispat yükü davalı idarede olduğunu göstermektedir.

Akademik Kadro İlanının İptali Davasında YÖK Onayı

Yardımcı doçent, doçent ve profesör kadrolarına yapılacak atamalar için 2547 Sayılı Kanun’da belirtilen koşulların dışında, üniversitelerin senatoları tarafından, anılan kadrolara yapılacak atamalar için belirlenen ve yasada yer almayan genel ve objektif nitelikteki ek kriterler için Yükseköğretim Kurulu’nun onayının alınması zorunludur. Bu akademik kadrolara getirilen ek koşulların YÖK'ün onayı alınmadan, doğrudan Rektör tarafından belirlenmesi hukuka aykırıdır. Erzurum BİM 1. İdare Dava Dairesi, E. 2019/665 K. 2020/142 T. 30.01.2020 sayılı kararında YÖK onayı bulunmaması sebebiyle akademik kadro ilanının iptali yönünde karar vermiştir:

Olayda ise, ilanda yer alan ek koşulların YÖK'ün onayı alınmadan, doğrudan Rektör tarafından belirlenmesiyle, belirtilen düzenlemelere uyulmadığı görülmektedir.  Bu durumda, dava konusu 12.09.2017 tarih ve 30178 sayılı ilanın Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı yardımcı doçent kadrosuna öğretim üyesi alımı için belirlenen şartların "aşılama hastalarında endometrial injury konulu ve over torsyonu olanlarda hemogram parametreleriyle ilgili bilimsel çalışma yapmış olmak, tüp bebek ünitesinde çalışmalara katılmış ve eğitim almış olmak" şeklindeki bölümünde ve bu şartı taşımadığından bahisle davacının başvurusunun reddine dair işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Akademik Kadro İlanının İptali Davasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar;

1. Üniversite kadroya getirdiği ek şartlarda bu  şartın objektif, denetlenebilir ve kişiyi tarif etmeyen nitelikte olması zorunluluğu altındadır. Danıştay 8. Dairesi'nin 2024/2806 E. sayılı kararında atıf yapılan yönetmelik hükmü bu konuda nettir: "İlana başvuru koşulu olarak adayların lisansüstü tez veya uzmanlık tezi adlarının bir kısmı veya tamamı yazılamayacağı gibi ilanda sadece belirli bir adayı tanımlayan özel şartlara da yer verilemez." Dolayısıyla bu nitelikleri taşımayan akademik kadro ilanının iptali mümkündür.
2. Akademik kadro ilanının iptali davasında önemli bir diğer husus da takdir yetkisinin kötüye kullanımıdır. İdarenin kadro ihtiyacını belirleme ve özel şart koyma konusundaki takdir yetkisini, kamu yararı ve hizmet gerekleri yerine, belirli bir kişiyi istihdam etme amacıyla kullandığı durumlarda takdir yetkisinin kötüye kullanımından söz edilebilir.
3. Bazı akademik kadrolarda Yükseköğretim Kurulu’nun onayının alınması zorunludur. YÖK onayı bulunup bulunmadığı da akademik kadro ilanının iptali davası için belirleyici olacaktır.
4. Bu nitelikleri taşımayan bir akademik kadro ilanının, Anayasa'da güvence altına alınan kamu hizmetine girme hakkı ve eşitlik ilkesini zedelediği de değerlendirilmelidir.
5. Kadroya atama yapıldıysa, atanan kişinin akademik geçmişi incelenmesi önemlidir. Zira bu kişinin çalışmaları ilan şartıyla birebir örtüşmesi durumunda kişiye özgü kadro iddiası somutlaşacaktır. (Danıştay 8. Daire, 2024/2503 E.).
6. Akademik kadro ilanının iptali davası dava dilekçesinde kadro ilanının neden hukuka aykırı ve usulsüz olduğunun uygun, açık ve sade bir dille izahatı oldukça önemlidir. Zira akademik kadro ilanının iptali pek çok sebepten kaynaklanabilir. Bu nedenle açılacak akademik kadro ilanı iptali davasında alanında uzman bir idari dava avukatından hukuki yardım almak oldukça önemlidir.

Akademik Kadro İlanının İptali Davasının Sonuçları

Akademik kadro ilanının iptali davası sonucunda hedeflenen başvuru ret işlemi olmakla birlikte, bu işlemin dayanağı olan kadro ilanındaki özel şartın hukuka aykırılığının tespitidir. İlan hukuka aykırı ise, buna dayanılarak yapılan ret işlemi de atama işlemi de zincirleme olarak hukuka aykırı hale gelecektir. Mahkemenin dava sonucunda akademik kadro ilanının iptali kararı vermesiyle özel şartın veya buna dayalı ret işleminin iptal edilmesi, davacının doğrudan kadroya atanacağı anlamına gelmemektedir. İptal kararı, idareyi hukuka uygun yeni bir işlem tesis etmeye zorlayacağından, hukuka uygun yeni şartlarla kadronun yeniden ilana çıkarılması şeklinde işlem yapılmalıdır.

Akademik Davalar İle İlgili Çalışmalarımız

Büken Hukuk & Danışmanlık Bürosu , idare hukuku avukatı olarak, idare hukukunun tüm alanlarında ve ancak özellikli olarak Yükseköğretim Hukuku kapsamındaki doçentlik, atama, disiplin, etik, unvan ve kadro davaları dahil tüm alt dallarında faaliyet göstermektedir.  Diğer makalelerimize buradan ulaşabilir veya büromuzdan randevu almak için 05070575335 nolu telefon numarasından ulaşabilirsiniz.

• Doçentlik Başvurusunda Eser İnceleme Başarısız Emsal Kararına buradan,
• Doçentlik Başvurusunda Eser İnceleme ile ilgili makalemize buradan,
• Doçentlik Başvurusunda Asgari Şartların Sağlanamaması ile ilgili makalemize buradan,
• Doçentlik Başvurusunda Etik İhlali incelemesi ile ilgili makalemize buradan,
• Doçentlik Başvurusunda Etik İhlal Savunma Dilekçesi Örneğinin yer aldığı makalemize buradan,
• Doçentlik başvurusunun reddi ve iptal davası konusunun genel hatlarıyla incelendiği makalemize buradan,
• İntihal suçu ile ilgili buradan, intihal suçunda savunma örneği için buradan,
• Dilimleme etik ihlali ile ilgili genel bilgi verdiğimiz yazımıza buradan,
• Yanlış veya yanıltıcı beyan etik ihlali ile ilgili genel bilgi verdiğimiz yazımıza buradan,
• Yanlış veya yanıltıcı beyan etik ihlali ile ilgili buradan,
• Tekrar yayım cezası ile ilgili olarak buradan,
• Haksız yazarlık cezası ile ilgili olarak buradan,
• Etik ihlal cezaları hakkında genel bilgilendirme yazımıza buradan,
• Profesörlük kadrosuna atama yapılmaması ile ilgili karara buradan,
• Akademik kadro bilim sınavına itiraz ile ilgili buradan,.
• Akademik kadro sınavına itiraz ve iptal davası ile ilgili detaylı bilgiye buradan,
• Doktor öğretim üyesi kadrosunda jüri raporu eksikliği ile ilgili aldığımız yargı kararına buradan,
• Öğretim üyesi ataması iptal davası ile ilgili makalemize buradan, ulaşabilirsiniz.
• Daha öncesinde başarı ile sonuçlandırdığımız akademik kadro bilim sınavının iptali kararına burada,
• Görev süresinin uzatılmaması ile ilgili emsal karara buradan,
• Yine daha önce sonuçlandırdığımız öğretim görevlisi kadrosuna atamada tazminat davası ile ilgili emsal karara burada,
• Öğretim görevlisi atamasında yürütmenin durdurulması ile ilgili bir kararımıza burada,
• Bilim sınavının iptali ile ilgili emsal karara buradaki yazımızda yer vermiştik.

Makalelerimiz her geçen gün güncellendiği için ayrıntılı bilgi için lütfen sitemizde arama yapınız.