Bu makalemizde işçilik alacaklarında zamanaşımı defi konusunu irdeleyeceğiz. Zira işçilik alacakları davasında zamanaşımı defi cevap dilekçesi ile ileri sürülebileceği gibi ıslahtan sonra zamanaşımı defi nin ileri sürülmesi de mümkün olmaktadır. Yine cevap dilekçesinin ıslahı zamanaşımı defi söz konusu olabilmektedir. Bu tip durumlar uygulamada zaman zaman karışıklığa yol açabilmektedir.
İşçilik Alacaklarında Zamanaşımı
Zamanaşımı, alacak hakkının belli bir süre kullanılmaması yüzünden dava edilebilme niteliğinden yoksun kalabilmesini ifade eder. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere zamanaşımı, alacak hakkını sona erdirmeyip sadece onu “eksik bir borç” haline dönüştürür ve “alacağın dava edilebilme özelliği”ni ortadan kaldırır.
İşçilik alacaklarında zamanaşımı süreleri ni incelediğimiz makaleye buradan ulaşabilirsiniz. Özetle işçilik alacaklarından ücret, yıllık izin ücreti, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, kötüniyet tazminatı, ayrımcılık tazminatı için 5 yıldır. Maddede sayılmayan tazminat alacağı niteliğindeki işçilik alacaklarında zamanaşımı süresi 10 yıldır.
İşçilik alacakları davasında zamanaşımının kesilmesi konusunda ise; dava tam alacak davası şeklinde açılmışsa davanın açılmasıyla birlikte zamanaşımı kesilir. Ancak kısmi davalarda davaya konu edilen alacak miktarı için zamanaşımı kesilecektir. İşçilik alacakları davasında zamanaşımının kesilmesi, dava belirsiz alacak davası olarak açılmışsa alacağım tümü için söz konusu olur.
İşçilik Alacaklarında Zamanaşımı Defi
Öncelikle işçilik alacaklarında zamanaşımı bir def’idir. Dolayısıyla işçilik alacakları davasında zamanaşımı itirazı ibaresi teknik olarak doğru bir ifade değildir. Zira itiraz bir hakkın hiç doğmadığı veya sona erdiği anlamına gelir. İşçilik alacaklarında zamanaşımı ile ise borcu ödemekten kaçınmayı sağlayan özel bir sebep olarak ele alınır. Dolayısıyla işçilik alacaklarında zamanaşımı itiraz değildir.
İşçilik Alacaklarında Zamanaşımı Definin Cevap Dilekçesinde İleri Sürülmesi
İşçilik alacaklarında zamanaşımı defi, cevap dilekçesi ile ileri sürülebilir. İşçilik alacaklarında zamanaşımı defi nin cevap dilekçesinde ileri sürülmemesi nin farklı sonuçları söz konusu olur. Davalının cevap süresi geçtikten sonra zamanaşımı definde bulunması halinde, davacının muvafakati gerekir. Aksi halde zamanaşımı defi dikkate alınmaz.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2017/2109 E, 2017/1041 K. 31.05.2017 T: Cevap dilekçesinde zamanaşımı defi ileri sürülmemiş ya da süresi içince cevap dilekçesi verilmemişse ilerleyen aşamalarda 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 141/2 maddesi uyarınca zamanaşımı defi davacının açık muvafakati ile yapılabilir.
Cevap Dilekçesinin Islahı ile Zamanaşımı Defi nin İleri Sürülmesi
İşçilik alacaklarında zamanaşımı def’i süresinde verilen cevap dilekçesinde ileri sürülmemişse, daha sonrasında cevap dilekçesinin ıslahı zamanaşımı defi mümkündür. Ancak cevap dilekçesi hiç veya süresinde verilmemişse, bu durumda ortada teknik olarak bir usul işlemi söz konusu olmadığından cevap dilekçesinin ıslahı zamanaşımı defi ileri sürülemez.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2016/1209 E, 2017/1075 K, 07.06.2017 T: Dolayısıyla yasal süresi geçtikten sonra verilen ve davacı tarafın itirazı ile karşılaştığı için hiç verilmemiş sayılan cevap dilekçesinin ıslahı suretiyle zamanaşımı defi nin ileri sürülemeyeceği kurul çoğunluğunca kabul edilmiştir.
Islahtan Sonra Zamanaşımı Defi nin İleri Sürülmesi
Dava değerinin ıslah ile artırılmasında sonra, yani ıslahtan sonra zamanaşımı defi nin ileri sürülmesi mümkündür. Bu durumda davalı ıslahtan sonra zamanaşımı defi nde bulunacaksa, ıslah dilekçesinin kendisine tebliğinden itibaren iki hafta içinde zamanaşımı def’ini ileri sürmelidir.
İşçilik Alacaklarında Zamanaşımı Defi ile İlgili Yargıtay Kararları
“…Davalı vekilinin zamanaşımı savunmasını içermeyen ve yasal süresi geçtikten sonra verildiğinden hiç verilmemiş kabul edilen (davayı inkar etmiş sayılan) cevap dilekçesi sunduğu, davacının işçilik alacaklarını miktar itibarıyla artırmak suretiyle ıslah etmesi üzerine bu ıslah işlemine karşı da davalı vekilince süresi içinde ibraz edilmeyen ancak cevap dilekçesinin zamanaşımı defi yönünden HMK’nın 176. maddesi gereği ıslah edildiğini belirten dilekçe verildiği ancak bu dilekçeye karşı davacı vekilince açıkça itiraz edildiği görülmüştür. Dolayısıyla yasal süresi geçtikten sonra verilen ve davacı tarafın itirazı ile karşılaştığı için hiç verilmemiş sayılan cevap dilekçesinin ıslahı suretiyle zamanaşımı defi nin ileri sürülemeyeceği kurul çoğunluğunca kabul edilmiştir.” (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2016/1209 E, 2017/1075 K, 07.06.2017 T.)
“…Görüldüğü üzere davalı vekilince süresinde cevap dilekçesi ibraz edilmediği, davalı vekilinin bilirkişi raporunun tebliği sonrasında verdiği dilekçe ile alacakların zamanaşımına uğradığını savunduğu ancak ıslah dilekçesinin kendisine tebliği üzerine ıslah dilekçesine karşı açıkça bir zamanaşımı savunmasında bulunmaksızın önceki beyanlarını tekrarla yetindiği, bununla birlikte davalının tekrarla yetindiği önceki beyanlarına karşı davacı tarafında açıkça itiraz ettiği anlaşılmıştır. Başka bir deyişle davalının savunmasına karşı davacının açık muvafakatinin bulunmadığı somut olayda davalı vekilinin usulüne uygun bir zamanaşımı savunmasında bulunduğu söylenemez.” (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2017/2109 E, 2017/1041 K. 31.05.2017 T.)
“…Somut uyuşmazlıkta dava belirsiz alacak davası olarak açılmış olup, bu dava kısmi eda külli tespit davasının türüdür. Bu nedenle zamanaşımı tüm alacak için dava tarihi itibari ile değerlendirilecektir. Davalı taraf cevap süresi içinde zamanaşımı defiinde bulunmamış, ıslahtan sonra ise zamanaşımı itirazında bulunmuştur. Davanın türü nedeni ile ıslahta zamanaşımı itirazı dikkate alınamaz. Davacı tarafın açık muvafakati de bulunmadığına göre de ıslahla ileri sürülen zamanaşımı definin dikkate alınması hatalıdır.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2016/27191 E, 2016/21497 K, 05.12.2016 T.)
İş hukukuna ilişkin davaların, uzman avukatlar nezdinde değerlendirilmesi ve açılması muhtemel davanın bir adana iş avukatı ile takibi önem arz etmektedir.
Diğer makalelerimize buradan ulaşabilir veya büromuzdan randevu almak için buraya tıklayabilirsiniz.