İhbar Tazminatı Nedir, Nasıl Hesaplanır? 2025 Güncel Rehber

İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmelerinde, sözleşmeyi fesheden tarafın karşı tarafa ödemesi gereken tazminattır. 4857 sayılı İş Kanunu'nun 17. maddesi ile düzenlenen ihbar tazminatı, işçi ve işveren için önemli bir hukuki müessesedir.

İhbar Tazminatı Nedir?

İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden tarafın, karşı tarafa bildirim süresine uymadan fesih yapması halinde ödemek zorunda olduğu tazminattır. Bu tazminat, hem işçi hem de işveren için geçerlidir.

Yasal Dayanak: 4857 sayılı İş Kanunu madde 17

İhbar Süreleri (Bildirim Süreleri)

İş Kanunu'nun 17. maddesi uyarınca ihbar süreleri, işçinin kıdemine göre belirlenir:

0 - 6 ay kıdem süresi için 2 hafta; 6 ay - 1,5 yıl kıdem süresi için 4 hafta, 1,5 yıl - 3 yıl kıdem süresi için 6 hafta ve 3 yıl ve üzeri kıdem süresi için 8 haftadır.

Önemli: Bu süreler asgari süreler olup, iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile artırılabilir ancak azaltılamaz.

İhbar Tazminatına Hak Kazanma Şartları

İşçinin İhbar Tazminatı Alacağı Durumlar:

1. İşverenin bildirimsiz feshi: İşveren, ihbar süresine uymadan iş sözleşmesini feshederse
2. İşverenin haksız feshi: Haklı neden olmaksızın yapılan fesihlerde
3. Yetersiz bildirim süresi: Kanuni süreden az süre verilmesi halinde

İşverenin İhbar Tazminatı Alacağı Durumlar:

1. İşçinin bildirimsiz istifası: İşçi, haklı neden olmaksızın ve ihbar süresine uymadan istifa ederse
2. İşçinin sözleşmeye aykırı feshi: Bildirim süresine uyulmadan yapılan fesihlerde

İhbar Tazminatı Ödenmeyecek Durumlar:

1. Haklı nedenle fesih: Her iki taraf için de geçerlidir. (İş Kanunu m. 24 ve 25)
2. Deneme süresi içinde fesih halinde ihbar tazminatı ödenmez.
3. Belirli süreli sözleşmelerde ihbar tazminatı ödenmez.
4. Karşılıklı anlaşma ile fesih (ikale) halinde ihbar tazminatı ödenmez.

İhbar Tazminatı Hesaplama Formülü

Temel Formül:

İhbar Tazminatı = Giydirilmiş Brüt Ücret x İhbar Süresi (Hafta) x 7

Giydirilmiş Brüt Ücret Hesabı:

Giydirilmiş brüt ücret, çıplak brüt ücrete eklenen sürekli ödemelerin toplamıdır:

• Çıplak brüt ücret
• Yemek yardımı
• Yol yardımı
• Yakacak yardımı
• Giyim yardımı
• Düzenli ikramiyeler (yıllık ikramiyenin 1/12'si)
• Sürekli primler

Not: Fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti gibi arızi ödemeler dahil edilmez.

Örnek İhbar Tazminatı Hesaplamaları

Örnek 1: 2 Yıl Kıdemli İşçi

Veriler:

• Çalışma süresi: 2 yıl
• Brüt ücret: 30.000 TL
• Yemek yardımı: 2.000 TL
• Yol yardımı: 1.500 TL

Hesaplama:

1. Giydirilmiş brüt ücret: 30.000 + 2.000 + 1.500 = 33.500 TL
1. İhbar süresi: 6 hafta (1,5 - 3 yıl arası)
1. Günlük ücret: 33.500 / 30 = 1.116,67 TL
1. İhbar tazminatı: 6 x 7 x 1.116,67 = 46.900,14 TL

Örnek 2: 5 Yıl Kıdemli İşçi

Veriler:

• Çalışma süresi: 5 yıl
• Brüt ücret: 45.000 TL
• Yemek yardımı: 3.000 TL
• Yol yardımı: 2.000 TL
• Yıllık ikramiye: 45.000 TL

Hesaplama:

1. İkramiye katkısı: 45.000 / 12 = 3.750 TL
1. Giydirilmiş brüt ücret: 45.000 + 3.000 + 2.000 + 3.750 = 53.750 TL
1. İhbar süresi: 8 hafta (3 yıl üzeri)
1. Günlük ücret: 53.750 / 30 = 1.791,67 TL
1. İhbar tazminatı: 8 x 7 x 1.791,67 = 100.333,52 TL

İhbar Tazminatından Yapılan Kesintiler

Gelir Vergisi

İhbar tazminatı, gelir vergisine tabidir. Kümülatif vergi matrahına eklenerek hesaplanır.

Damga Vergisi

Binde 7,59 oranında damga vergisi kesilir.

SGK Primi

İhbar tazminatından SGK primi kesilmez.

Net İhbar Tazminatı Hesaplama

Net İhbar Tazminatı = Brüt İhbar Tazminatı - Gelir Vergisi - Damga Vergisi

Örnek:

• Brüt ihbar tazminatı: 50.000 TL
• Gelir vergisi (varsayım %15): 7.500 TL
• Damga vergisi: 50.000 x 0,00759 = 379,50 TL
• Net ihbar tazminatı: 50.000 - 7.500 - 379,50 = 42.120,50 TL

İhbar Süresinin Kullandırılması

İşveren, ihbar tazminatı ödemek yerine ihbar süresini kullandırabilir. Bu durumda:

İşçinin Hakları:

• İşçi, ihbar süresi boyunca çalışmaya devam eder
• Ücret ve tüm sosyal haklar devam eder
• İş arama izni: Günde 2 saat iş arama izni kullanabilir.(İş Kanunu m. 27)

İş Arama İzni:

• Günde en az 2 saat olmalıdır.
• Toplu kullanım talep edilebilir.
• Ücret kesintisi yapılamaz.
• İzin kullandırılmazsa ücreti ödenir.

İhbar Tazminatı ile Kıdem Tazminatı Farkı

İhbar Tazminatında amaçlanan ani feshin telafisi iken, kıdem tazminatında işçinin kıdem süresi karşılığı ödenir. İhbar tazminatı hesabında "haftalık süre x ücret" formülü kullanılırken kıdem tazminatında "yıllık kıdem x ücret" hesabı yapılır. İhbar tazminatı gelir vergisine tabi iken kıdem tazminatı gelir vergisinden istisna tutulmuştur. İhbar tazminatında tavan uygulaması yoktur, kıdem tazminatında vardır. İhbar tazminatı iki yönlüdür. Yani işveren de işçiden ihbar tazminatı talep edebilir. Ancak kıdem tazminatı sadece işçiye ödenen bir tazminat türüdür, işveren işçiden kıdem tazminatı talep edemez.

İhbar Tazminatı Zamanaşımı

İhbar tazminatı alacakları 5 yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar.

Yasal Dayanak: İş Kanunu madde 32, Türk Borçlar Kanunu madde 147

İhbar Tazminatı Ödenmezse Ne Yapılır?

1. Arabuluculuk Başvurusu (Zorunlu)

İş mahkemesinde dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorunludur.

2. İş Mahkemesinde Dava

Arabuluculukta anlaşma sağlanamazsa iş mahkemesinde dava açılabilir.

3. Faiz Talebi

İhbar tazminatı için fesih tarihinden itibaren yasal faiz talep edilebilir.

Sık Sorulan Sorular

İhbar tazminatı kıdem tazminatından farklı mıdır?

Evet, farklıdır. İhbar tazminatı bildirim süresine uyulmaması nedeniyle ödenir; kıdem tazminatı ise çalışma süresine bağlı olarak ödenir.

İstifa edersem ihbar tazminatı ödemek zorunda mıyım?

Haklı neden olmaksızın ve ihbar süresine uymadan istifa ederseniz, işverene ihbar tazminatı ödemek zorunda kalabilirsiniz.

İhbar süresi içinde iş arama izni kullanabilir miyim?

Evet, günde en az 2 saat iş arama izni hakkınız vardır.

İhbar tazminatından hangi kesintiler yapılır?

Gelir vergisi ve damga vergisi kesilir. SGK primi kesilmez.

İhbar ve kıdem tazminatı birlikte alınabilir mi?

Evet, şartları sağlanıyorsa her iki tazminat da birlikte alınabilir.

İlgili Yasal Düzenlemeler

• 4857 sayılı İş Kanunu madde 17 ve 27
• 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu
• Damga Vergisi Kanunu

Hukuki Destek

İhbar tazminatı hesaplaması ve alacaklarınızla ilgili uzman bir iş hukuku avukatından destek almanızı öneririz.

İlgili Makaleler:

• Kıdem Tazminatı Hesaplama 2025
• İşe İade Davası Nedir?
• Fazla Mesai Ücreti ve Davası
• Kötüniyet Tazminatı Nedir?

Yasal Uyarı: Bu makale genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımaz.

Son Güncelleme: 2025