Bu makalemizde 2025 yılı güncel Danıştay kararları doğrultusunda tam yargı davası nedir sorusuna cevap bulmaya çalışacağız. Daha önce burada yer alan makalemizde tam yargı davası ile ilgili genel bilgilendirme yapmış, tam yargı davası nedir sorusuna cevap aramışsak da, bu yazımız öncekinden farklı olarak güncel Danıştay kararları kapsamında ele alınmaktadır.

Tam Yargı Davası Nedir? 2025

Tam yargı davası, idarenin hukuka aykırı bir eylem veya işlemi nedeniyle hakları ihlal edilen kişilerin uğradığı maddi ve manevi zararların tazmini amacıyla açtıkları dava olarak tanımlanmaktadır. Danıştay kararlarında ise tam yargı davası nedir sorusuna İYUK'ta "idarenin eylem ve işlemlerinden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan davalar" olarak cevap verilmektedir. (Danıştay 6. Daire, 2020/9725). Tam yargı davasında  idarenin hizmet kusuru veya kusursuz sorumluluğu hallerinde sebep olduğu zararların tazminini amaçlanır.

Tam yargı davası nedir sorusuna cevap verdikten sonra hemen ifade etmek gerekir ki, "ihtimallere dayalı ve muhtemel zararlar" tazminat konusu yapılamaz.(Danıştay 13. Daire, 2021/4563).  Tam yargı davasının kabulü için idarenin hizmet kusuru ile davacının uğradığı zarar arasında doğrudan ve somut bir nedensellik (illiyet) bağı kurulmalıdır.

İYUK m. 3/d uyarınca, davacının tam yargı dava dilekçesi içeriğinde talep ettiği tazminat miktarını rakam olarak belirtmesi gerekmektedir. İdari yargıda da geçerli olan taleple bağlılık ilkesi gereği tam yargı davasında mahkeme, davacının talep ettiğinden daha fazlasına hükmedemez.

Tam Yargı Davasının Tarafları Kimlerdir?

Davanın tarafları, zarara uğrayan davacı ile zarara sebep olan eylem veya işlemden sorumlu olan davalı idaredir. Davanın tarafları, zarara uğrayan gerçek veya tüzel kişi (davacı) ile zarara sebep olan eylem veya işlemin sahibi olan idaredir (davalı).

Tam Yargı Davası Açma Süresi

Tam yargı davası açma süreleri, zararın bir idari "eylem"den mi yoksa bir idari "işlem"den mi kaynaklandığına göre temel olarak ikiye ayrılmaktadır:

• İdari Eylemlerden Kaynaklanan Davalar: İdarenin bir eyleminden kaynaklanan tam yargı davasında, dava açmadan önce idareye başvurmak gerekir. Bu bir dava şartıdır. Anayasa Mahkemesi ve Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulu kararlarında bu usul netleştirilmiştir. Bu başvurunun reddi veya yanıtsız bırakılması halinde, genel dava açma süresi olan 60 gün içinde tam yargı davası açılmalıdır.
• İptal Davası Sonrası Açılan Davalar: Bir idari işleme karşı açılan iptal davası ile birlikte tam yargı davası açılabileceği gibi, bu iptal davası sonuçlandıktan sonra, aynı işlemden kaynaklanan zararlar için tam yargı davası açılabilir. Bu durumda süre, iptal davasında verilen kararın kesinleşip tebliğ edilmesinden itibaren başlar. Danıştay 6. Dairesi bu hakkı şöyle ifade etmiştir:

Tam Yargı Davasında Islah

Geçmişte idari yargıda ıslah mümkün değilken, 6459 sayılı Kanun ile İYUK'un 16. maddesine eklenen fıkra ile bu imkan tanınmıştır. Tüm ilgili kararlarda alıntılanan temel hüküm şöyledir: "Ancak, tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktar, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere artırılabilir..." Ancak unutulmamalıdır ki, idari yargıda sadece tam yargı davasında ıslah mümkündür. İptal davaları ıslah edilemez. Islah ile artırılan miktar için faiz, ıslah dilekçesinin idareye tebliğ edildiği tarihten itibaren işletilir (Konya BİM, 2019/1173).

Danıştay 13. Daire, E. 2021/4563 K. 2021/5346 T. 27.12.2021:"İlk derece mahkemesince karar verildiği gün davacılar tarafından verilen tazminat miktarının artırılmasına ilişkin dilekçenin istinaf merciince geçerli olarak değerlendirilmesi ve diğer yönlerden usûlüne uygun olup olmadığı incelendikten sonra karşı tarafa bu talebe ilişkin beyanlarını sunması için tebliğ edilmesi ve usulî işlemler tamamlandıktan sonra artırılan talep konusu miktar üzerinden davanın konusu belirlenerek uyuşmazlığın karara bağlanması gerekmekte iken, davacıların tazminat miktarının artırılmasına ilişkin talebine göre temyiz yolunun açık olduğu göz önünde bulundurulmadan temyiz kanun yolunun kapalı olduğu yönünde kesin karar verilmesinde usûl hükümlerine uygunluk bulunmamaktadır."

Tam yargı davasında ıslah sadece miktar artırımı ile sınırlı olabilir. Dava türü bu yolla değiştirilemez. Tam yargı davasında ıslah ile dava dilekçesinde talep edilmeyen bir tazminat türü davaya dahil edilemez.

İdari Davalar İle İlgili Çalışmalarımız

Büken Hukuk & Danışmanlık Bürosu , idare hukuku avukatı olarak, idare hukukunun tüm alanlarında ve Yükseköğretim Hukuku kapsamındaki doçentlik, atama, disiplin, etik, unvan ve kadro davaları dahil tüm alt dallarında faaliyet göstermektedir.. Diğer makalelerimize buradan ulaşabilir veya büromuzdan randevu almak için 05070575335 nolu telefon numarasından ulaşabilirsiniz.