Boşanmada Mal Paylaşımı 2025 - Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi

boşanmada mal paylaşımı, evlilik birliğinin sona ermesiyle birlikte eşlerin malvarlıklarının nasıl paylaşılacağını belirleyen önemli bir süreçtir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 202-281. maddeleri arasında düzenlenen mal rejimleri, 01.01.2002 tarihinden itibaren yasal mal rejimi olarak edinilmiş mallara katılma rejimini kabul etmiştir.

Mal Rejimi Nedir?

Mal rejimi, evlilik birliği süresince eşlerin malları üzerindeki hak ve yükümlülüklerini düzenleyen hukuki çerçevedir.

Yasal Dayanak: 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu madde 202-281

Yasal Mal Rejimi: Edinilmiş Mallara Katılma

Uygulama Dönemi:

• 01.01.2002 öncesi: Mal ayrılığı rejimi
• 01.01.2002 sonrası: Edinilmiş mallara katılma rejimi

Temel İlke:

Evlilik süresince edinilen mallar kural olarak eşit paylaşılır.

Mal Kategorileri

1. Edinilmiş Mallar (TMK m. 219)

Evlilik süresince karşılığını vererek elde edilen malvarlığı değerleridir.

Edinilmiş Mal Örnekleri:

• Çalışma karşılığı elde edilen kazançlar (maaş, ücret)
• Sosyal güvenlik veya yardım kuruluşlarının ödemeleri
• Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar
• Kişisel malların gelirleri (kira, faiz)
• Edinilmiş malların yerine geçen değerler

2. Kişisel Mallar (TMK m. 220)

Paylaşıma dahil olmayan, sadece sahibine ait mallardır.

Kişisel Mal Örnekleri:

• Evlilik öncesi edinilen mallar
• Miras yoluyla kazanılan mallar
• Karşılıksız kazanmalar (bağış, hediye)
• Manevi tazminat alacakları
• Kişisel kullanıma özgü eşyalar
• Kişisel malların yerine geçen değerler

3. İspat Kuralı

Kural: Bir malın kişisel mal olduğunu iddia eden eş ispat etmek zorundadır.

Aksi ispat edilemezse: Mal edinilmiş mal sayılır.

Katılma Alacağı Nedir?

Katılma alacağı, mal rejiminin sona ermesiyle birlikte, edinilmiş mallar üzerinden hesaplanan ve diğer eşten talep edilen alacaktır.

Hesaplama Formülü:

Katılma Alacağı = (Edinilmiş Mal - Borçlar) / 2

Hesaplama Adımları:

1. Her eşin edinilmiş malları belirlenir.
2. Kişisel mallar ayrılır.
3. Borçlar düşülür.
4. Artık değer hesaplanır.
5. Artık değerin yarısı katılma alacağı olarak talep edilir.

Artık Değer Hesabı

Artık Değer Formülü:

Artık Değer = Edinilmiş Mal Değeri - Edinilmiş Mallara İlişkin Borçlar - Kişisel Mallara Geri Ödemeler

Eklenecek Değerler (TMK m. 229):

Artık değere eklenecek kazandırmalar:

• Eşlerden birinin diğer eşin rızası olmadan yaptığı karşılıksız kazandırmalar
• Mal rejiminin sona ermesinden önceki 1 yıl içinde yapılan alışılmış hediyeler dışındaki karşılıksız kazandırmalar
• Diğer eşin katılma alacağını azaltmak amacıyla yapılan devirler

Örnek Hesaplama

Durum:

• Koca edinilmiş malları: 2.000.000 TL (ev, araba)
• Kadın edinilmiş malları: 500.000 TL (banka hesabı)
• Kocanın kişisel malları: 300.000 TL (miras kalan arsa)
• Kadının kişisel malları: 100.000 TL (evlilik öncesi araba)

Hesaplama:

Kocanın artık değeri:

• 2.000.000 TL (kişisel mal paylaşıma dahil değil)

Kadının artık değeri:

• 500.000 TL

Katılma alacakları:

• Kadının kocadan alacağı: (2.000.000 - 500.000) / 2 = 750.000 TL

Denkleştirme (TMK m. 230)

Kişisel Maldan Edinilmiş Mala Katkı:

Bir eşin kişisel malından edinilmiş malın edinilmesine katkıda bulunulmuşsa, katkı oranında denkleştirme talep edilir.

Örnek:

• Evlilik öncesi 100.000 TL (kişisel)
• Bu para ile evlilik içinde 500.000 TL'ye ev alınmış
• Boşanma anında ev 1.000.000 TL
• Denkleştirme: 1.000.000 x (100.000/500.000) = 200.000 TL

Değer Artış Payı (TMK m. 227)

Eşin Malının Değerinin Artmasına Katkı:

Bir eş, diğer eşin malının edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına katkıda bulunmuşsa, değer artış payı talep edebilir.

Örnek:

• Kocanın kişisel evi: Alış 500.000 TL
• Kadının katkısıyla tadilat: 100.000 TL
• Boşanma anında ev değeri: 1.200.000 TL
• Değer artış payı: 1.200.000 x (100.000/600.000) = 200.000 TL

Mal Paylaşımı Davası

Görevli ve Yetkili Mahkeme:

Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi

Yetkili Mahkeme:

• Boşanma davasını gören mahkeme
• Eşlerden birinin yerleşim yeri

Dava Açma Süresi:

• Boşanma davasıyla birlikte veya ayrı açılabilir
• Zamanaşımı: 10 yıl (boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren)

Yargılama:

1. Mal varlığı tespiti
2. Edinilmiş mal / kişisel mal ayrımı
3. Değer tespiti (bilirkişi)
4. Artık değer hesabı
5. Katılma alacağı kararı

Aile Konutu

Özel Koruma:

Aile konutu, eşlerden birinin rızası olmadan devredilemez ve üzerinde ipotek kurulamaz (TMK m. 194).

Boşanmada:

Aile konutu, mal paylaşımında özel değerlendirmeye tabi tutulur.

Yargıtay Kararları Işığında Önemli Hususlar

• Yargıtay, ev işleri ve çocuk bakımını da edinilmiş mallara katkı olarak kabul etmektedir.
• Miras kalan mal kişisel maldır, ancak gelirleri edinilmiş mal sayılır.
• Düğünde takılan altınlar kural olarak kadına aittir (Yargıtay içtihatı).

Sık Sorulan Sorular

Evlilik öncesi alınan ev paylaşılır mı?

Hayır, kişisel mal olarak kabul edilir ve paylaşıma dahil değildir.

Miras kalan mallar paylaşılır mı?

Hayır, miras kalan mallar kişisel maldır. Ancak gelirleri edinilmiş mal sayılır.

Ev kadını katılma alacağı talep edebilir mi?

Evet, ev işleri ve çocuk bakımı katkı olarak değerlendirilir.

Düğünde takılan altınlar kime aittir?

Kural olarak kadına aittir (Yargıtay içtihatları).

Mal paylaşımı davası ne zaman açılır?

Boşanma davasıyla birlikte veya boşanma kesinleştikten sonra açılabilir.

İlgili Yasal Düzenlemeler

• 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu madde 202-281
• 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluşu Hakkında Kanun
• 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu

Hukuki Destek

Mal paylaşımı davaları karmaşık hesaplamalar gerektirmektedir. Aile hukuku alanında uzman bir avukattan destek almanızı öneririz.

İlgili Makaleler:

• Boşanma Davası Nasıl Açılır?
• Anlaşmalı Boşanma Protokolü
• Nafaka Hesaplama 2025
• Velayet Davası Nedir?

Yasal Uyarı: Bu makale genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımaz.

Son Güncelleme: 2025