2025 kapora iadesi davası nedir? Kaporanın iade edilme şartları, cayma durumları ve dava süreci hakkında rehber.

Kapora İadesi Davası 2025 - Şartları ve Süreci

4 dakika okuma

Kapora (kaparo), bir sözleşmenin kurulacağına dair güvence olarak verilen bedeldir. Özellikle taşınmaz ve araç alım satımlarında yaygın olarak kullanılan kapora, taraflar arasında sıkça uyuşmazlık konusu olmaktadır. Bu rehberde kapora iadesi, şartları ve 2025 yılı güncel uygulamalarını inceleyeceğiz.

Kapora (Kaparo) Nedir?

Kapora, bir sözleşmenin kurulacağına veya ileride kurulacak sözleşmenin yerine getirileceğine dair güvence olarak verilen paradır. Türk Borçlar Kanunu'nda "bağlanma parası" ve "cayma parası" olmak üzere iki farklı türde düzenlenmiştir.

Yasal Dayanak: 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu madde 177-178

Kaporanın Türleri

1. Bağlanma Parası (TBK m. 177)

Sözleşmenin kurulduğuna kanıt olarak verilen paradır.

Özellikleri:

  • Sözleşme geçerli olarak kurulmuştur.
  • İfa aşamasında satış bedelinden mahsup edilir.
  • Sözleşme ifa edilmezse, kusurlu tarafa göre sonuç doğar.

Sonuçları:

  • Alıcı cayarsa: Verdiği parayı kaybeder.
  • Satıcı cayarsa: Aldığı paranın iki katını iade eder.

2. Cayma Parası (TBK m. 178)

Sözleşmeden cayma hakkı karşılığında verilen paradır.

Özellikleri:

  • Taraflara sözleşmeden cayma hakkı tanır.
  • Cayma parası veren taraf, bu parayı bırakarak cayabilir.
  • Alan taraf, iki katını ödeyerek cayabilir.

Kaporanın İade Edilme Şartları

Satıcının Kusuru Halinde:

Satıcı sözleşmeden dönerse veya sözleşmeyi yerine getirmezse:

  • Kaporanın iki katını iade etmek zorundadır.
  • Alıcı ayrıca tazminat talep edebilir.

Alıcının Kusuru Halinde:

Alıcı sözleşmeden dönerse veya sözleşmeyi yerine getirmezse:

  • Verdiği kaporayı kaybeder.
  • Satıcı ayrıca tazminat talep edebilir.

Mücbir Sebep Halinde:

Tarafların kusuru olmaksızın sözleşme ifa edilemezse:

  • Kapora olduğu gibi iade edilir.
  • İki kat iade yükümlülüğü doğmaz.

Karşılıklı Kusur Halinde:

Her iki taraf da kusurlu ise:

  • Kusur oranlarına göre değerlendirme yapılır.
  • Tazminatı mahkeme belirler.

Kapora İadesi Süreci

1. İhtarname Gönderme

Öncelikle karşı tarafa noter aracılığıyla ihtarname gönderilmelidir.

İhtarname İçeriği:

  • Sözleşmenin konusu, verilen kapora miktarı, iade talebi ve süresi ile bu koşullara uyulmazsa dava açılacağı ihtarına yer verilmelidir.

2. Arabuluculuk (Ticari İşlemlerde)

Ticari sözleşmelerde dava açmadan önce arabuluculuk zorunlu olabilir.

3. Dava Açma

Görevli Mahkeme:

  • Asliye Hukuk Mahkemesi (genel)
  • Asliye Ticaret Mahkemesi (ticari uyuşmazlıklar)
  • Tüketici Mahkemesi (tüketici işlemlerinde)

Yetkili Mahkeme:

  • Davalının yerleşim yeri
  • Sözleşmenin ifa yeri

Gayrimenkul Satışında Kapora

Ön Sözleşme (Satış Vaadi):

Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi noterde düzenlenmek zorundadır.

Resmi şekle uyulmazsa:

  • Sözleşme geçersizdir.
  • Verilen kapora sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre iade edilir.
  • İki kat iade yükümlülüğü doğmaz.

Geçerli Ön Sözleşmede:

  • Bağlanma parası hükümleri uygulanır.
  • Cayma halinde iki kat iade gerekir.

Araç Satışında Kapora

Yazılı Sözleşme:

Araç satışında yazılı sözleşme yapılması önerilir.

Kapora Miktarı:

Genellikle satış bedelinin %10-20'si arasında belirlenir.

Devir Yapılmazsa:

  • Satıcı kusurlu ise iki kat iade yükümlülüğü altına girer.
  • Alıcı kusurlu ise kapora iade edilmez.

Konut Satışında Kapora

Ön Satış Sözleşmesi:

Kat irtifakı kurulmuş taşınmazlarda noterde düzenlenmeli.

Tüketici Hakları:

Tüketici sıfatıyla alıcı olan kişi:

  • 14 gün içinde cayma hakkı kullanabilir.
  • Cayma halinde kapora iade edilir.

Kapora Davası ve Zamanaşımı

Zamanaşımı Süresi:

  • Genel zamanaşımı: 10 yıl
  • Sebepsiz zenginleşme: 2 yıl (öğrenmeden itibaren), 10 yıl (en uzun)

Zamanaşımının Başlangıcı:

Sözleşmenin ifa edilmesi gereken tarihten itibaren başlar.

Yargıtay Kararları Işığında Önemli Hususlar

Yargıtay, taşınmaz satışında şekle aykırı sözleşmelerde bağlanma parası hükümlerinin uygulanmayacağına, sebepsiz zenginleşme hükümlerinin uygulanacağına karar vermektedir.
Yargıtay, satıcının kusurlu cayması halinde iki kat iade hükmünü istikrarlı şekilde uygulamaktadır.

Delil Sorunu:

Yazılı belge olmadan verilen kapora ispat güçlüğü yaratır. Yargıtay, yazılı belge veya banka kaydı aramaktadır.

Örnek Dava Dilekçesi

[MAHKEME ADI]'NA DAVACI: [Ad Soyad, TC No, Adres] DAVALI: [Ad Soyad, TC No, Adres] KONU: Kapora iadesine ilişkin alacak davasıdır. AÇIKLAMALAR: 1. Davalı ile [tarih] tarihinde [taşınmaz/araç] satışı konusunda anlaşmaya vardık. 2. Sözleşme gereği [tutar] TL kapora verdim. 3. Davalı, sözleşmeyi ifa etmeyerek [neden] gerekçesiyle satıştan vazgeçmiştir. 4. Yasal ihtarnameye rağmen kapora iade edilmemiştir. HUKUKİ SEBEPLER: TBK m. 177-178, HMK DELİLLER: 1. Sözleşme örneği 2. Dekont / ödeme belgesi 3. İhtarname 4. Tanık beyanları SONUÇ VE İSTEM: Davalıdan [tutar] TL kapora bedelinin / [2 x tutar] TL'nin yasal faiziyle tahsiline karar verilmesini arz ederim. [Tarih] [Ad Soyad - İmza]

Sık Sorulan Sorular

Kapora makbuz olmadan alınır mı?

Alınabilir ancak ispat güçlüğü yaşanır. Mutlaka yazılı belge alınmalıdır.

Satıcı cayarsa ne olur?

İki kat kapora iade etmek zorundadır.

Alıcı cayarsa kapora iade edilir mi?

Hayır, alıcı cayarsa verdiği kaporayı kaybeder.

Kapora ne kadar olmalı?

Yasal bir sınır yoktur. Genellikle %10-20 arasında belirlenir.

Kapora davası ne kadar sürer?

Ortalama 6 ay - 1 yıl arasında sürmektedir.

İlgili Yasal Düzenlemeler

  • 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu madde 177-178
  • 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
  • 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu

Hukuki Destek

Kapora uyuşmazlıklarında borçlar hukuku alanında uzman bir avukattan destek almanızı öneririz.

İlgili Makaleler:


Yasal Uyarı: Bu makale genel bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki tavsiye niteliği taşımaz.

Son Güncelleme: 2025