Bu makalemizde doçentlikte derleme makale kullanılabilir mi sorusuna yargı kararları doğrultusunda cevap arayacağız. Doçentlik başvurusu derleme makale kullanımı yönünden usulen bir kısıtlamaya tabi değilse de, uygulama doçentlik beyannamesinde derleme makale sunulması açısından sorunlar görülebilmektedir.

Doçentlikte Derleme Makale

Doçentlikte derleme makale konusunda bilgi vermeden önce temel mevzuatı değerlendirmekte fayda görüyoruz. Doçentlik başvurusunun yasal dayanağı olan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun 24. maddesidir. Maddede, doçentlik için temel şartın "yeterli sayı ve nitelikte özgün bilimsel yayın ve çalışmalar yapmak" olduğu açıkça belirtmektedir. Dolayısıyla hem ÜAK tarafından atamam jüri üyeleri hem de Danıştay "özgünlük" ilkesini doçentlik sürecinin merkezine yerleştirmekte ve tüm değerlendirmelerin bu temel kriter etrafında şekillendirmektedir.

Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu'nun 2022/3612 E., 2023/3352 K. sayılı ve 28.12.2023 tarihli kararında, adaylardan istenen yayın şartının "...bir özgün makale (editöre mektup, özet, derleme ve kitap kritiği hariç) yayımlamış olmak." olarak ifade edilmiştir. Yine Danıştay 8. Daire'nin 2015/532 E., 2016/1288 K. sayılı kararında, uzmanlık belgesi başvurusu için aranan şartın "orijinal araştırma niteliği taşıyan" yayınlar olduğu belirtilmiş ve bu niteliği taşımayan eserler (derleme makale gibi) yetersiz görülmüştür.

 

Derleme Makale Nedir?

Derleme makale ise bize göre en güzel tanımını İstanbul 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2018/87 E., 2020/449 K. sayılı kararında bulmuştur. Karara göre "derleme makale", muhtevası seçme düzenlemelerden oluşan ve bir düşünce yaratıcılığı sonucu olan eserdir. Kararda, derlemenin özgünlüğünün, "fikir ürünlerinin belli bir açıdan, belli bir düzen altında birbirlerine bağlanmasıdır" şeklinde ortaya çıktığı ifade edilmektedir. Bu durumda, derleme makalenin, belirli bir metodoloji ve yaratıcı çaba ile hazırlandığında bilimsel bir değere sahip olduğunu ve özgün bir nitelik taşıyabileceğini kabul etmek gerekir. Doçentlikte derleme makale kullanımı konusunda da, derleme makalenin niteliğine göre yorumda bulunmak gerekir.

Doçentlikte Derleme Makale Kullanılabilir Mi?

Danıştay 8. Daire'nin 2018/2393 E., 2022/962 K. sayılı kararında "...özgünlük kriterinin her bir bilim/sanat dalı için ayrı ayrı değerlendirilmesinin daha uygun olacağı..."  ifade edilmiştir. Ayrıca nitelikli bir derleme makale basit bir araya getirme eylemi olmayıp, aynı zaman da yaratıcı bir çaba gerektirir. Dolayısıyla bu türden derleme makaleler özgün makale olarak da değerlendirilebilir. Sonuç olarak doçentlikte derleme makale kullanımında, somut olayın özelliğine, başvuru alanına ve derleme makalenin içeriğine (özgünlük kriteri esas alınarak) göre yorum yapmak daha faydalı olacaktır. Diğer yandan yargı kararları, doçentlik değerlendirmesinin sadece belirli yayın türlerine veya sayılara indirgenemeyeceğini, adayın akademik faaliyetlerinin bir bütün olarak ele alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Dolayısıyla doçentlik başvurusunda derleme makale beyannamede yer verilmeyecekse de, adayın eserlerinin bütüncül değerlendirilmesi neticesinde mutlaka değer bulacaktır. Ayrıca derleme makale nedeniyle eleştiriye uğrayan ve eser inceleme sonucunda başarısız bulunan doçent adaylarının da durumu derleme makalenin özgünlüğü özelinde değerlendirilmelidir. "Doçentlik Başvurusunda Eser İnceleme İtiraz ve Dava" ile buradan bilgi alabilir, konu ile ilgili emsal karara buradan ulaşabilirsiniz.

Akademik Davalar İle İlgili Çalışmalarımız

Büken Hukuk & Danışmanlık Bürosu , akademik dava avukatı  olarak, idare hukukunun tüm alanlarında ve ancak özellikli olarak Yükseköğretim Hukuku kapsamındaki doçentlik, atama, disiplin, etik, unvan ve kadro davaları dahil tüm alt dallarında faaliyet göstermektedir. Diğer makalelerimize buradan ulaşabilir veya büromuzdan randevu almak için 05070575335 nolu telefon numarasından ulaşabilirsiniz. Makalelerimiz her geçen gün güncellendiğinden sitemiz içinde arama yapmanız halinde doçentlik davaları ile ilgili en güncel bilgilere ulaşabilirsiniz.