Sendikal Tazminat Nedir?

Bu makalemizde iş hukukunda sendikal tazminat nedir, sendikal tazminat nasıl hesaplanır, sendikal tazminat ispat yükü, sendikal tazminat şartları nelerdir gibi sorulara cevap bulmaya çalışacağız. Makalemizin sonunda sendikal tazminat ile ilgili yargıtay kararları na yer verilmiştir.

Sendikal Tazminat Nedir?

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25. maddesine göre; İşçilerin işe alınmaları; belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri, belli bir sendikadaki üyeliği sürdürmeleri veya üyelikten çekilmeleri veya herhangi bir sendikaya üye olmaları veya olmamaları şartına bağlı tutulamaz. İşveren, bir sendikaya üye olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamaz. İşçiler, sendikaya üye olmaları veya olmamaları, iş saatleri dışında veya işverenin izni
ile iş saatleri içinde işçi kuruluşlarının faaliyetlerine katılmaları veya sendikal faaliyette
bulunmalarından dolayı işten çıkarılamaz veya farklı işleme tabi tutulamaz.

Aksi halde yani işçinin belli bir sendikaya üye olması veya olmaması nedeniyle işe son verme söz konusu olursa bu durumda sendikal tazminat gündeme gelir. İşçinin iş akdini bu şekilde sendikal nedenle fesheden işveren sendikal tazminat ödemek zorundadır.

Sendikal Tazminat Nasıl Hesaplanır?

Sendikal tazminat nasıl hesaplanır sorusuna gelecek olursak, sendikal tazminat işçinin bir yıllık ücretinden az olamaz. Hesaplamaya esas alınacak ücret çıplak brüt son ücrettir.

Sendikal Tazminat ve İşe İade Davası

Sendikal bir nedenle işten çıkarılan işçinin, işe iade davası açabilmesi de mümkündür. Bu durumda İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir.

İş güvencesi hükümlerinden faydalanan işçi, sendikal tazminatın yanı sıra kötü niyet tazminatı veya ayrımcılık tazminatı isteyemez.

Sendikal Tazminat Davalarında İspat Yükü 

İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılacak davada, feshin nedenini ispat yükümlülüğü işverene aittir. Ancak işçi feshin işverenin ileri sürdüğü nedene dayanmadığını iddia ediyorsa bu durumda işçi, feshin sendikal nedene dayandığını ispatla yükümlü olacaktır. Fesih dışında işverenin sendikal ayrımcılık yaptığı iddiasını işçi ispat etmekle yükümlüdür. Ancak işçi sendikal ayrımcılık yapıldığını güçlü biçimde gösteren bir durumu ortaya koyduğunda, işveren davranışının nedenini ispat etmekle yükümlü olur.

Sendikal Tazminat İle İlgili Yargıtay Kararları

• “…Bu kapsamda mevcut delil durumu itibariyle; davalı iş yerindeki sendikal faaliyete ve sendikalar arasındaki çekişmeye davalı işverenin dahil olduğu açıktır. Fesih için neden göstermeyen, sendikalar arası çekişmeye dahil olan davalı işverenin, iş sözleşmesini sendikal sebeple feshettiği açık olup, sendikalar arasındaki rekabetten kaynaklandığını söylemek yerinde değildir. Sendikal fesih iddiası emsal 2016/18021 ila 2016/18029 Esas sayılı ve 2016/27214 ila 2016/27222 Esas sayılı dosyalarda olduğu gibi, eldeki bu dosya açısından da ispatlanmış olup, sendikal tazminatın kabulü gerekirken, yazılı gerekçe ile reddi hatalıdır…” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2016/35577 E, 2018/802 K, 22.01.2018 T)
• “…Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, iş yerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, iş yerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, iş yerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.” (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2016/33195 E, 2017/14816 K, 03.10.2017 T)

İşçilik alacakları hesaplamalarının alanında uzman avukatlar nezdinde yapılması ve açılması muhtemel davanın bir adana iş avukatı ile takibi önem arz etmektedir.  Diğer makalelerimize buradan ulaşabilir veya büromuzdan randevu almak için buraya tıklayabilirsiniz.