Bu makalemizde ön inceleme duruşması nedir sorusuna cevap vermeye çalışacağız. Hukuk Muhakemeleri Kanunumuzla yargılamada dilekçelerin karşılıklı verilmesi aşamasın tamamlandıktan ve tarafların elinde bulunan delillerin mahkemeye sunulmasından, elde olmayanların masrafları ödendikten ve nereden getirtileceğine ilişkin bilgiler verildikten sonra tahkikatın başlaması amaçlanmıştır. Ön inceleme duruşması da dilekçelerin verilmesi aşaması tamamlandıktan sonra mahkemece yapılacak ilk incelemedir. Bu aşama tahkikat değildir.
Ön İnceleme Duruşması Nedir?
Ön inceleme ve ön inceleme duruşması hmk Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 137 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre;
- Dilekçelerin verilmesi aşaması tamamlandıktan sonra mahkeme dava şartı eksikliği ve ilk itirazları inceleyerek davanın usulden reddine karar vermezse tarafları ön inceleme duruşmasına davet eder.
- Ön incelemesi duruşmasına davet yazısında taraflara sulh için gerekli hazırlığı yapmaları, duruşmaya sadece taraflardan birinin gelmesi ve yargılamaya devam etmek istemesi durumunda, gelmeyen tarafın yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemeyeceği ve diğer tarafın, onun muvafakati olmadan iddia ve savunmasını genişletebileceği yahut değiştirebileceği ayrıca ihtar edilir.
- Ön inceleme duruşmasında mahkeme dava şartları ve ilk itirazlar hakkında tarafları dinleyerek karar verebilir. Tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususları tek tek tespit eder. Bu tespitten sonra taraflar sulhe veya arabuluculuğa teşvik edilir.
- Ön inceleme duruşmasının sonunda, tarafların sulh veya arabuluculuk faaliyetinden bir sonuç alıp almadıkları, sonuç alamadıkları takdirde anlaşamadıkları hususların nelerden ibaret olduğu tutanakla tespit edilir. Bu tutanağın altı, duruşmada hazır bulunan taraflarca imzalanır. Tahkikat bu tutanak esas alınmak suretiyle yürütülür.
- Ön inceleme duruşmasında, taraflara dilekçelerinde gösterdikleri, ancak henüz sunmadıkları belgeleri mahkemeye sunmaları veya başka yerden getirtilecek belgelerin getirtilebilmesi amacıyla gereken açıklamayı yapmaları için iki haftalık kesin süre verilir. Bu hususların verilen kesin süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi hâlinde, o delile dayanmaktan vazgeçilmiş sayılmasına karar verilir.
Ön inceleme duruşmasına taraflardan biri mazeretsiz olarak gelmezse, gelen taraf onun muvafakati aranmaksızın iddia veya savunmasını genişletebilir yahut değiştirebilir.
Ön incelemenin tamamlanmasından sonra iddia veya savunma genişletilemez yahut değiştirilemez.
Ön inceleme duruşması yapılıp tamamlanmadan, tahkikat aşamasına geçilemez ve tahkikat için duruşma günü verilemez.
- Ön inceleme duruşmasında mahkeme birer tahkikat işlemi olan tanık dinleme, belge inceleme, bilirkişi incelemesi alma, keşif, yemin teklifi gibi işlemleri yapamaz.
- Ön inceleme duruşması tamamlandıktan sonra, hâkim tahkikata başlamadan önce, hak düşürücü süreler ile zamanaşımı hakkındaki itiraz ve def’ileri inceleyerek karara bağlar.
Diğer makalelerimize adana avukat buradan ulaşabilir veya büromuzdan randevu almak için buraya tıklayabilirsiniz.