Bu makalemizde idari gözetim kararına itiraz konusundan bahsedeceğiz. 6458 sayılı Kanun’un 54 maddesinde yer verilen idari gözetim kararı sınır dışı etme kararı alınan yabancılar hakkında sıklıkla başvurulan bir tedbirdir. İdari gözetim kararı temelinde her ne kadar bireylerin özgürlüğünü kısıtlayan bir idari işlem olsa da sınırlarının Kanun ile çizildiğini belirtmek gerekir. Elbette Kanun’a aykırı biçimde alınan, AİHS ve temel hak ve özgürlüklerin ihlali anlamına gelen idari gözetim kararına itiraz etmek mümkündür.
İdari Gözetim Kararı Nedir?
İdari gözetim kararı temelinde bir idari karardır. 6458 sayılı Kanun’un 54 maddesine göre “Hakkında sınır dışı etme kararı alınanlardan; kaçma ve kaybolma riski bulunan, Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal eden, sahte ya da asılsız belge kullanan, kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayan, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar hakkında idari gözetim kararı verilebilir.” İdari gözetim kararı valilik tarafından verilir. İdari makam yani valilik, idari gözetim kararı yerine idari gözetime alternatif yükümlülükler de getirebilir. Bu hususta takdir yetkisi idareye aittir.
İdari Gözetim Kararı Sonrası Süreç
Kişi hakkında idari gözetim kararı verilmesi ile birlikte, ilgili yakalamayı yapan kolluk birimince kırk sekiz saat içinde geri gönderme merkezine götürülür. Geri gönderme merkezlerindeki idari gözetim süresi altı ayı geçemez. Ancak bu süre, sınır dışı etme işlemlerinin yabancının iş birliği yapmaması veya ülkesiyle ilgili doğru bilgi ya da belgeleri vermemesi nedeniyle tamamlanamaması hâlinde, en fazla altı ay daha uzatılabilir. İdari gözetimin devamının gerekip gerekmediği ilgili valilik tarafından her ay değerlendirilir.
İdari Gözetim Kararına İtiraz
Kanun’a aykırı şekilde verilen idari gözetim kararına itiraz etmek mümkündür. İdari gözetim kararına itiraz, sınır dışı kararına itiraz ve iptal davasından farklıdır. Bir kişi hakkında sınır dışı kararı ile birlikte idari gözetim kararı da verilmiş olabilir. Bu durumda hem sınır dışı kararına itiraz ve iptal davası hem de idari gözetim kararına itiraz yapılmalıdır. İdari gözetim kararına itiraz süresi içinde yapılmalıdır. İdari gözetim kararına itiraz görevli mahkeme ilgili sulh ceza hakimliğidir. Sulh ceza hakimliği incelemeyi beş gün içinde tamamlar. İdari gözetim kararına itiraz sonucu sulh ceza hakimliği tarafından verilen kararlar kesindir. İdari gözetim kararına itirazın idari gözetimi durdurmayacağının da altını çizmek gerekir.
İdari gözetim kararının AİHS’in 5. maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “Yakalama veya tutulma yoluyla özgürlüğünden yoksun kılınan herkes, tutulma işleminin yasaya uygunluğu hakkında kısa bir süre içinde karar verilmesi ve eğer tutulma yasaya aykırı ise, serbest bırakılması için bir mahkemeye başvurma hakkına sahiptir.” hükmüne aykırılık doğurmaması gerekir. Diğer yandan “Kişinin, usulüne aykırı surette ülke topraklarına girmekten alıkonması veya hakkında derdest bir sınır dışı ya da iade işleminin olması nedeniyle yasaya uygun olarak yakalanması veya tutulması” özgürlük ve güvenlik hakkının ihlali olarak değerlendirilemeyecektir. Elbette bunun için idari gözetim kararının usulüne uygun biçimde alınmış olması gerekir. Özgürlük ve güvenlik hakkının ihlal edilmemesi bakımından Kanuni sınırlar içinde kalınması, işlemlerin usulüne uygun yürütülmesi, ilgilinin usulüne uygun biçimde tercüman vasıtasıyla bilgilendirilmesi, adli yardımdan faydalandırılması önemlidir.
Yabancıların Türkiye’de idari gözetim kararına itiraz etme süreci karmaşık olabilir. Bu nedenle, hukuki danışmanlık hizmetlerinden yararlanmak önemlidir. İdari gözetim kararına itiraz konusunda alanında uzman bir avukat yardımı, başvuru sahibine süreçle ilgili doğru bilgi ve rehberlik sağlayarak haklarını en iyi şekilde savunmasına yardımcı olacaktır. Diğer makalelerimize buradan ulaşabilir veya büromuzdan randevu almak için buraya tıklayabilirsiniz.