Bu makalemizde doçentlik davasında bilirkişi raporu konusunu ayrıntılarıyla ele alacağız. Doçentlik davasında bilirkişi seçimi nasıl yapılır, bilirkişiye itiraz mümkün müdür, doçentlik davasında bilirkişi incelemesi nasıl yapılır, doçentlik davasında bilirkişi raporunun önemi nedir gibi soruların cevabını makalemizin devamında bulabilirsiniz.
Doçentlik Davasında Bilirkişi Raporu
Doçentlik davası olarak ifade edilen dava bir idari davadır. İptal davası olarak açılan bu davalarda, doçentlik başvurusu reddedilen adaylar hakkında tesis edilen işlemin iptali talep edilmektedir. Doçentlik unvanı kazanma yönündeki doçentlik başvurusunun reddi kararına itiraz ve iptal davasının incelendiği makalemize buradan ulaşabilirsiniz.
İdari yargı mercileri çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, mahkemenin, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verebilirler. Dolayısıyla doçentlik davasında bilirkişi raporu alınmasına, bu davaların çözümü hukuk dışında özel veya teknik bilgiyi gerektirmesi nedeniyle başvurulabilmektedir. Daha ayrıntılı bilgi için buradan “İdari Yargıda Bilirkişi İncelemesi” başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.
2577 sayılı Kanun’da düzenlenen “re’sen araştırma ilkesine göre” idari yargı mercîleri, uyuşmazlığın çözümü için gerekli bütün araştırma ve incelemeleri, tarafların talepleriyle bağlı olmaksızın resen yapabilirler ve hatta yapmakla yükümlüdürler. İdari yargı mercileri çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, mahkemenin, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verebilirler. Dolayısıyla doçentlik davasında bilirkişi raporu alınmasına, bu davaların çözümünde başvurulabilmektedir. Bu durum re’sen araştırma ilkesinin de bir gereğidir.
Eser İnceleme Nedeniyle Açılan Doçentlik Davasında Bilirkişi Raporu
Doçentlik Yönetmeliği’ne göre, adayın çalışmalarında etik ihlali bulunmadığı ve asgari başvuru koşullarını sağladığının anlaşılması halinde “eser incelemesi” aşamasına geçilir. Bu aşamada aday, akademik çalışmalarının niteliği ve bilim/sanat alanına katkısını esas almak suretiyle yapılacak inceleme neticesinde “başarılı” veya “başarısız” olarak değerlendirilir. Bu aşamada yapılacak inceleme ve değerlendirme objektif şartlara bağlanmamıştır. Bu aşamada jüri üyelerinin akademik ve bilimsel gerekçeleri ortaya konulmak suretiyle adayın çalışmalarının niteliksel olarak ve başvurulan alana katkısı bakımından doçent unvanı verilebilmesi için yeterli olup olmadığına yönelik kanaatlerinin alınmasına ilişkindir. Bu nedenle eser incelemede başarısız sayılma nedeniyle açılan doçentlik davasında bilirkişi raporu alınması zaruridir.
Adayın Asgari Başvuru Şartlarını Sağlamaması Nedeniyle Açılan Doçentlik Davasında Bilirkişi Raporu
Doçentlik Yönetmeliği’ne göre, doçentlik başvurusu için Üniversitelerarası Kurulun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından her bir bilim veya sanat disiplininin özellikleri dikkate alınarak belirlenecek asgari sayı ve nitelikte özgün bilimsel yayın ve çalışmalar yapmak öncelikli şarttır. Bu şarta uygunluk adayın asgari koşullara uygun olduğu anlamına gelir. Asgari başvuru şartları objektif kriterlere bağlanmıştır. Her ne kadar objektif kriterlere bağlanmış olsa da adayın asgari başvuru şartlarını sağlamaması nedeniyle açılan doçentlik davasında bilirkişi raporu alınmaktadır.
Etik İhlali Nedeniyle Açılan Doçentlik Davasında Bilirkişi Raporu
ÜAK (ilgili) Etik Komisyonu tarafından adayın etik ihlalde bulunduğu sonucuna varılması halinde de, doçentlik başvurusu iptal edilen adayların iptal davası açabilmesi mümkündür. Ayrıntılı bilgi için “Doçentlik Başvurusunda Etik İnceleme Nedir?” ve “Doçentlik Başvurusunda Etik İhlali Nedir?” başlıklı makalelerimizi inceleyebilirsiniz. Yine bu türde açılan doçentlik davasında bilirkişi incelemesi ihtiyacı vardır. Ancak buradaki bilirkişi incelemesi içerik açısından eser inceleme ve asgari şartları sağlamadığı gerekçesiyle başarısız sayılan adayların açacağı davadaki bilirkişi incelemesinden farklıdır. Bu durumda doçentlik davasında bilirkişi raporu adayın eserlerinde ÜAK Etik Komisyonu tarafından saptandığı gibi bir etik ihlal olup olmadığı hususunda alınacaktır.
Doçentlik Davasında Bilirkişi Seçimi
Doçentlik davasında bilirkişi seçimi nasıl yapılacağı konusu, bu davayı açmayı düşünen doçent adayların en büyük soru işaretidir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, tek bilirkişiden değil bilirkişi kurulundan rapor tanzim etmesi istenmektedir. Doçentlik davalarında bilirkişi seçimi profesör unvanlı öğretim üyelerinden yapılmaktadır. Bilirkişi kurulu genellikle üç kişiden oluşturulmaktadır. Doçentlik davasında bilirkişi seçimi konusunda bir diğer önemli faktör bilirkişilerin alanda uzmanlığıdır. Doçentlik davasında bilirkişi raporu, adayın kod, alan ve anahtar kelimelerden en az biriyle uyumlu olmak üzere eğitim veren öğretim üyelerinden alınmalıdır. Aksi halde yaptırılmasına ihtiyaç duyulan bilirkişi incelemesi amacına aykırı olacaktır.
Doçentlik Davasında Bilirkişi Seçimine İtiraz
İdari yargıda bilirkişi seçimi yapıldıktan sonra, “Keşif ve Bilirkişi Bilgileri Bildirme Yazısı” ile taraflara isimleri bildirilmektedir. Bu bildirim ile taraflara bilirkişinin yasaklılığı ve reddi sebeplerinin (6100 Sayılı Kanun’un 34 ve 36. maddeleri) bulunması veya bilirkişinin niteliğinin (uzmanlık alanı) davaya uygun olmaması halinde itiraz hakkı verilmektedir. Tarafların bu itirazı yapmak için bir hafta süresi vardır. Bu aşamada doçentlik davasında bilirkişi seçimine itiraz mümkündür.
Doçentlik Davasında Bilirkişi İncelemesi Nasıl Yapılır?
Görüldüğü üzere doçentlik davası, eser inceleme, etik ihlali veya asgari koşulların sağlanmamış olması nedenleriyle doçentlik başvurusu iptal edilenler tarafından açılabilir. Yani doçentlik başvurusunun reddi sebebine göre dava açılmaktadır. Dolayısıyla açılan doçentlik davasında bilirkişi incelemesi davanın sebebine göre değişkenlik göstermektedir. Doçentlik davasında bilirkişi incelemesi nasıl yapılır sorusunu kısaca cevaplamak gerekirse, sebebine göre;
- Adayın asgari koşulları sağlamaması sebebiyle doçentlik başvurusunun reddi sebebiyle açılan doçentlik davasında bilirkişi incelemesi davacının eserlerinin incelenerek akademik çalışmalarının ”Asgari Başvuru Şartlarını Sağlayıp Sağlamadığı” hususunda alınır. Bilirkişi raporunun kriterlere, objektif, bilimsel verilere dayalı, ölçme ve değerlendirme tekniklerine uygun biçimde ele alınmasına önem gösterilir.
- Adayın eser incelemede başarısız olması sebebiyle açılan doçentlik davasında bilirkişi incelemesi daha kapsamlıdır. Bu davada amaç başarısız olarak değerlendiren jüri üyelerinin raporlarında yer verilen tespit ve değerlendirmelerine yönelik olarak ileri sürülen akademik ve bilimsel gerçeklere aykırılık iddialarının incelenmesidir. Dolayısıyla bu türdeki doçentlik davasında bilirkişi incelemesi davacı tarafından beyan edilen eserlerin her birinin ayrı ayrı alana katkı ve özgünlük kriterleri yönünden değerlendirilmesi ile yapılır.
- Adayın etik ihlal sebebiyle doçentlik başvurusunun reddi sebebiyle açılan doçentlik davasında bilirkişi incelemesi adayın eserlerinde ÜAK Etik Komisyonu tarafından saptandığı gibi bir etik ihlal olup olmadığı hususunda yapılır. Yine bu durumda da bilirkişilerin Profesör unvanlı, o alan ve anahtar kelimelerde uzman kişilerden seçilmesi gerekir.
Doçentlik Davasında Bilirkişi Raporunun Önemi
Görüldüğü üzere her türde açılan doçentlik davasında bilirkişi raporu alınmaktadır. Zira doçentlik davalarındaki uyuşmazlık çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren niteliktedir. Bu kapsamda doçentlik davasında bilirkişi raporunun önemi büyüktür. Her ne kadar kural olarak bilirkişi raporu hakimi bağlamamakta, hakimin raporu serbestçe takdir hakkı bulunmaktaysa da, özel veya teknik bilgiyi gerektiren durumlarda bilirkişi yerine geçip bizzat karar veremez. Ancak bilirkişi raporunu değerlendirmek görevi ve yetkisi yine hakime aittir. Bu doğrultuda eğer hakim bilirkişi raporunu yeterli görmemesi halinde de yeniden bilirkişi incelemesi yaptırması yani ek bilirkişi raporu alması mümkündür. Doçentlik davasında ek bilirkişi raporu alınması tarafların bilirkişi raporuna (kök rapor) itiraz etmeleri ile de mümkün olmaktadır.
Doçentlik Süreci, Etik İhlal Cezaları ve Diğer Akademik Davalar İle İlgili Çalışmalarımız
Büken Hukuk & Danışmanlık Bürosu , idare hukuku avukatı olarak, idare hukukunun tüm alanlarında ve ancak özellikli olarak Yükseköğretim Hukuku kapsamındaki atama, disiplin, etik, unvan ve kadro davaları dahil tüm alt dallarında faaliyet göstermektedir. Diğer makalelerimize buradan ulaşabilir veya büromuzdan randevu almak için 05070575335 nolu telefon numarasından ulaşabilirsiniz.
- Doçentlik Başvurusunda Eser İnceleme Başarısız Emsal Kararına buradan,
- Doçentlik başvurusunda etik ihlali incelemesi ile ilgili makalemize buradan,
- Doçentlik Başvurusunda Etik İhlal Savunma Dilekçesi Örneği nin yer aldığı makalemize buradan,
- Doçentlikte İntihal Etik İhlali – Emsal ÜAK Etik Kurul Kararı’na buradan
- Doçentlik Etik İncelemesinde Emsal ÜAK Etik Komisyonu Kararı’na buradan,
- Tekrar yayım cezası ile ilgili olarak buradan,
- Haksız yazarlık cezası ile ilgili olarak buradan,
- İntihal suçu ile ilgili buradan, intihal suçunda savunma örneği için buradan,
- Etik ihlal cezaları hakkında genel bilgilendirme yazımıza buradan,
- Doçentlik başvurusunun reddi ve iptal davasının incelendiği makalemize buradan,
- Profesörlük kadrosuna atama yapılmaması ile ilgili karara buradan,
- Akademik kadro bilim sınavına itiraz ile ilgili buradan,.
- Akademik kadro sınavına itiraz ve iptal davası ile ilgili detaylı bilgiye buradan,
- Doktor öğretim üyesi kadrosunda jüri raporu eksikliği ile ilgili aldığımız yargı kararına buradan,
- Öğretim üyesi ataması iptal davası ile ilgili makalemize buradan, ulaşabilirsiniz.
- Daha öncesinde başarı ile sonuçlandırdığımız akademik kadro bilim sınavının iptali kararına burada,
- Yine daha önce sonuçlandırdığımız öğretim görevlisi kadrosuna atamada tazminat davası ile ilgili emsal karara burada,
- Öğretim görevlisi atamasında yürütmenin durdurulması ile ilgili bir kararımıza burada,
- Bilim sınavının iptali ile ilgili emsal karara buradaki yazımızda yer vermiştik.
Makalelerimiz her geçen gün güncellendiği için ayrıntılı bilgi için lütfen sitemizde arama yapınız.